Skarga pauliańska jest instytucją prawa cywilnego zapewniającą ochronę wierzycielom w przypadku nieuczciwego postępowania dłużników wyzbywających się majątku, w celu uniemożliwienia dochodzenia roszczeń przez wierzycieli.
Stosownie do treści art. 527 KC gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Istotnym również jest, że jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli korzyść majątkową uzyskała osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To samo dotyczy czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli jeżeli korzyść majątkową uzyskał przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych. W takim wypadku domniemywa się, że przedsiębiorcy było wiadome, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.
Konstruując skargę pauliańską należy wskazać, że jest to pozew o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną. Powodem w sprawie o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną jest pokrzywdzony wierzyciel. Pozwanym w procesie ze skargi pauliańskiej jest osoba trzecia, która w skutek czynności dłużnika uzyskała korzyść majątkową.
Powództwa do kwoty 75 000 zł kieruje się do sądu rejonowego, natomiast powództwa powyżej tej kwoty do sądów okręgowych. Właściwość miejscowa sądu ustalana jest na podstawie właściwości ogólnej. W przypadku osób fizycznych powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania. W wypadku osób prawnych powództwo wytacza się według miejsca ich siedziby.
Od pozwu ze skargi pauliańskiej pobiera się opłatę wyliczoną na podstawie art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Opłata może zostać uiszczona przelewem na rachunek bankowy sądu lub elektronicznymi znakami sądowymi.